روز سه‌شنبه ۲۵ ژوییه (سوم مرداد)، پس از هفته‌ها غیبت وزیر خارجه چین، دولت آن کشور وزیر خارجه جدیدش را معرفی و اعلام کرد که از این پس وانگ یی جای کین گانگ را خواهد گرفت.

خبرگزاری رویترز در گزارشی در مورد این جابه‌جایی مهم در وزارت خارجه چین نوشته است که وانگ یی چهره‌ای شناخته‌شده برای واشنگتن است و تصمیم چین برای انتصاب مجدد این دیپلمات ارشد به این معنی است که دولت آمریکا در تلاش برای برقراری روابط پایدار با رقیب استراتژیک اصلی‌اش با چهره‌ای آشنا روبه‌رو است.

وانگ یی، دیپلمات ۶۹ ساله چینی، کسی که در زمان غیبت کین گانگ جای او را پر کرد و سپس در مقام وزیر خارجه ابقا شد، از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ نیز وزیر امور خارجه چین بود. او اخیرا در مقام جانشین وزیر خارجه با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، هنری کیسینجر، وزیر خارجه اسبق آمریکا، و همچنین با جان کری، فرستاده آمریکا در امور اقلیمی که به چین سفر کرده بودند، ملاقات کرد.

وانگ که در واشنگتن به تیزهوشی و دفاع گاه تهاجمی‌اش از مواضع چین شناخته می‌شود، سال‌ها یکی از عناصر ثابت در روابط آمریکا و چین بوده است.

با این حال، رویترز به‌نقل از برخی کارشناسان پیش‌بینی کرده که بعید است بازگشت وانگ به سمتی که در بیشتر دهه گذشته برعهده داشته است مسیر روابط دوجانبه آشفته میان چین و آمریکا را تغییر دهد یا نگرانی‌ها در مورد عملکرد مبهم شی جین پینگ، رئيس‌جمهوری چین، را برطرف کند.

تحلیلگران در واشنگتن می‌گویند بازگشت وانگ می‌تواند به وزارت خارجه چین کمک کند که پس از هفته‌ها گمانه‌زنی بین‌المللی درباره سرنوشت کین، فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرد، اما بعید است در روابط پرتنش آمریکا و چین، که به پایین‌ترین سطح خود در دهه‌های اخیر رسیده است، بهبود عمده‌ای پدید آید.

در سوی دیگر، برخی معتقدند که دومین دوره فعالیت وانگ در مقام وزیر امور خارجه چین حاکی از اشتیاق چین برای برقراری روابط پایدار با آمریکا پیش از دیدارهای احتمالی شی با جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، در اواخر سال جاری میلادی در حاشیه اجلاس‌های جهانی است. اجلاس‌ جی۲۰ در هند قرار است در ماه سپتامبر برگزار شود و گردهمایی رهبران آپک در کالیفرنیا نیز برای ماه نوامبر برنامه‌ریزی شده است.

روری دانیلز، مدیرعامل موسسه سیاست جامعه آسیا، با اشاره به این نشست‌ها گفت: «با در پیش بودن چنین رویدادهای بین‌المللی مهمی، شی به کسی نیاز داشت که با بسیاری از همتایان خارجی خود رابطه خوبی دارد. این گزینش نشان می‌دهد که چین خواهان تداوم رابطه و پیش‌بینی دقیق موقعیت‌هایی است که در آن‌ها قرار خواهد گرفت.»

دیپلمات‌های آمریکایی و چینی با طیفی از موضوع‌های بحث‌برانگیز دست و پنجه نرم می‌کنند، از جمله اقدام تهاجمی فزاینده چین درمورد تایوان و همچنین کنترل صادرات آمریکا به چین با هدف محدود کردن توانایی‌های چین در توسعه نیم‌رساناهای پیشرفته. با توجه به این دشواری‌ها، حضور وانگ یی باتجربه در حزب حاکم کمونیست چین می‌تواند برای آمریکا مفید باشد، به‌ویژه آنکه، با توجه به نظام سیاسی چین و نقش‌آفرینی هم‌زمان وزیر خارجه در کمیسیون امور خارجی حزب کمونیست، لایه‌ای از بوروکراسی از سر راه طرف آمریکایی برداشته خواهد شد.

افزون بر این‌ها، وانگ یکی از اعضای دفتر سیاسی ۲۴ نفری حزب کمونیست و دیپلماتی است که در مقایسه با وزیر خارجه پیشین، در میان رهبران ارشد چین نفوذ و تسلط بیشتری دارد. حتی زمانی که کین وزیر امور خارجه بود، بلینکن با وانگ تماس داشت، اگرچه این رابطه در برخی مواقع سرد بود. برای مثال، پس از عبور بالن تجسسی چینی از حریم هوایی ایالات متحد آمریکا و سرنگون شدنش در اوایل سال جاری، وانگ دولت آمریکا را به‌خاطر واکنش «شتاب‌زده»‌اش سرزنش کرد.

یکی دیگر از کارشناسانی که با رویترز گفت‌وگو کرده است اشاره کرد که انتصاب مجدد وانگ نشانه‌ای از مشکلات در تشکیلات سیاست خارجی چین است.

کریگ سینگلتون، معاون مدیر برنامه چین در بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها، در این مورد گفت که برگزیدن مجدد وانگ برای تصدی وزارت خارجه چین نشان‌دهنده کمبود گزینه‌های مناسب برای پکن در این جایگاه است. او تاکید کرد: «به عبارت ساده، کمبود دیپلمات‌های کارکشته چینی که هم مورد اعتماد شی باشند و هم از تجربه لازم در رابطه دیپلماتیک با آمریکا برخوردار باشند در عرصه دیپلماسی پکن مشخص است.»